Boekpresentatie: Aziatische roots in de schijnwerpers
Pakhuis de ZwijgerHoe kunnen we de representatie van Aziatisch-Nederlandse stemmen in de creatieve industrie en de literatuur versterken? Op vrijdag 13 december (20:00 uur) vieren we in Pakhuis de Zwijger het boek Modelverhalen, waarin 30 schrijvers met Aziatische roots hun verhaal vertellen. Samen met schrijver Aki Watano zal ik de avond vol performances, voordrachten en inspirerende gesprekken modereren.
Kunstenares Manuwi C. Tokai: ‘Het is geen hard-loopwedstrijd, maar een heel lange wandeling’
Het ScheepvaartmuseumVoor de nieuwe permanente expo ‘Schaduwen op de Atlantische Oceaan’ in Het Scheepvaartmuseum maakten vijf kunstenaars nieuw werk dat ondergerepresenteerde perspectieven belicht over het koloniale geweld in de scheepvaartgeschiedenis. Ik sprak met curator Dyona Benett en kunstenares Manuwi C. Tokai over de weg ernaartoe.
DigitALLks: Goede voornemens
Cultuurloket DigitALL | ArminiusHoe houd je vast aan goede voornemens op het gebied van duurzame innovatie en technologie? En waar kun je morgen mee beginnen? Voor Cultuurloket DigitALL organiseer ik een hybride DigitALLks met sprekers Paulien Dresscher (o.a. Public Spaces), Jeroen van Ingen (Digitaal Theater) en Else Laura Rademaker (DEN). In interactieve ‘fishbowls’ gaan deelnemers met elkaar in gesprek.
Met leuzen als ‘trotse slet’ heroveren vrouwen hun plek op straat, in het museum en in de natuur
NRCDe vrouw als slet of heks. Het zijn twee krachtige stereotypen om vrouwen weg te zetten als onrein of slecht. De beste manier om slutshaming onschadelijk te maken, is misschien wel om je scheldwoorden toe te eigenen als geuzennaam: Proud Slut! Stitch Witch! Dat is precies wat kunstenaar Lara Schnitger (1969) doet met haar aanstekelijke textielkunst.
Fotograaf Viviane Sassen toont hoe kunst en mode moeiteloos samengaan
NRCZelfs als je denkt dat je haar werk kent, blijkt in de overzichtstentoonstelling van Viviane Sassen (1972) in Foam Fotografiemuseum dat er zich nog een randje papier omvouwt dat een nieuw stukje ‘exquisite corps’ onthult. Haar oeuvre leest als een pleidooi om het vermeende onderscheid tussen kunst en mode achter ons te laten.
Onder de paradijselijke oppervlakte schuilen vragen over kolonialisme en klimaat
NRCIn haar solo-expositie ‘Between a dance and sitting in a chair’ probeert de Curaçaose beeldend kunstenaar en filmmaker Sharelly Emanuelson het gat tussen de Caribische en westerse zienswijze te dichten. Dat lukt wonderwel.
DigitALLks x Ask Your Audience
Cultuurloket DigitALLLeuk om van kop tot staart verantwoordelijk te zijn voor de programmering, communicatie, moderatie en verslaglegging van de kennis-events van Cultuurloket DigitALL. Ditmaal met het thema publieksonderzoek: hoe doe je het (goed), waar moet je voor waken en hoe doen anderen het? Met een keynote van Kim van den Brink (Ask Your Audience) en diverse sprekers uit het culturele veld.
Dagvoorzitter expertdag ‘Digitale portemonnee’
Here to Support / WaagVoor online bankieren heb je een BSN-nummer nodig. Maar wat als je ongedocumenteerd bent? Kan een gedecentraliseerde, open source digitale portemonnee ongedocumenteerde mensen helpen om toegang te krijgen tot bankieren? Wat zijn de kansen en bedreigingen? Op 20 september bracht Here to Support met Waag juridische, ethische en financiële experts samen voor dit onderzoek. Als dagvoorzitter mocht ik de middag helpen vormgeven en leiden.
Artistiek onderzoek naar Chinees-Indonesische voormoeders
Yellow Fever‘Terug naar ons eigen land’ is een pilot voor een performance-installatie door creatief duo Yellow Fever. Hiermee onderzoeken we het immateriële erfgoed en de belichaamde kennis van Chinees-Indonesische vrouwen in Nederland. Met partners: Wereldmuseum Amsterdam, Pan Asian Collective, Asian Raisins en Chinese Indonesian Heritage Center.
Modelverhalen - Reflecties op Aziatische roots
Mazirel Pers / WalburgVoor de bundel ‘Modelverhalen - Reflecties op Aziatische roots’ schreef ik het essay ‘Gele huid, wit masker’. Veel te lang hebben Aziatische Nederlanders zich als modelmigranten (moeten) gedragen. Hoog tijd om ons eigen verhaal te vertellen. Samengesteld door Liang de Beer, met een voorwoord van Pete Wu.
Meegluren in de verborgen wereld van de kunst-verzamelaar
NRCBijna iedereen kent de drang tot verzamelen. Maar het is slechts aan een klein, vermogend groepje verzamelaars om kunstcollecties te verzamelen. Met de expositie My World in Museum Singer Laren zijn topstukken die normaal in privésferen verblijven, nu te bewonderen voor een breed publiek. Dat roept een spannend gevoel op: we vangen een glimp op van wat normaal verborgen blijft.
Opkomst AI in de kunst leidt tot huiver en scepsis: wat gaat er mis?
NRCVeel kunstenaars vrezen straks minder werk te hebben met de opkomst van kunstmatige intelligentie-tools, blijkt uit onderzoek van de Kunstenbond. Is die vrees gegrond? Voor NRC sprak ik - naast de Kunstenbond - met kunstenaars. Kunstenaars bemoeien zich juist aan tegen de ontwikkeling van AI, op het gebied van eigenaarschap, ethiek, representatie & ecologie, en werkgelegenheid. Ze streven hierbij naar een humanere vorm van kunstmatige intelligentie.
Gebarenzangeres Ilse Jobse: ‘Het was altijd al mijn droom om zangeres te worden’
NRCEen interview met Ilse Jobse, die dit jaar als eerste dove artiest met gebarentaal in het spokenwordprogramma staat op Lowlands. De weg daarnaartoe was niet vanzelfsprekend. „Ik dacht: als ik mijn teksten op muziek zet, dan luisteren mensen beter naar wat ik te vertellen heb.”
Regisseur Wu Tsang: ‘Er is iets mythisch aan Carmen dat het publiek mateloos fascineert’
NRCDe opera Carmen is zo bekend dat het een deel van onze popcultuur is geworden. Maar waarom eigenlijk? In een gloednieuwe uitvoering met maar liefst drie Carmens - een danser, zangeres en actrice - worden thema’s als liefde en vrijheid, exotisering en femicide aangekaart. Voor NRC sprak ik met regisseur Wu Tsang. ‘Dit is een ode aan alle versies van Carmen.’
Hoe verandert AI in de fotografie onze verhouding tot beelden?
NRCMet het blote oog is het verschil tussen een AI-gegenereerd beeld en een foto niet meer te zien. De groepstentoonstelling ‘Missing Mirror: Photography through the lens of AI’ in fotografiemuseum Foam onderzoekt hoe kunstmatige intelligentie onze relatie met beelden en onze perceptie van de werkelijkheid beïnvloedt. Uiteindelijk is elk beeld geconstrueerd, of daar nu wel of geen AI bij te pas is gekomen: door de keuze in perspectief, kaders, en wat de maker besluit te tonen.
Welkom in de Toekomst
NPOTessa Cramer, Koert van Mensvoort, Julia Veldman, Daan Roosengaarde en ik stonden stil bij verhalen die we vertellen over de toekomst. Het panel opende de Week van de Toekomst bij NPO. Ik sprak over ‘Menstrualverse’ van de Japanse kunstenaar Sputniko! over free bleeding in de Metaverse, en ‘Harmless Car’ van de Engelse kunstenaar Thomas Thwaites. Wie toekomstscenario’s uitwerkt, is - in navolging van deze kunstenaars - gebaat bij een speelse, rebelse houding.
Schrijven over internationale lichtkunst
Light Art CollectionLight Art Collection, ’s werelds grootste lichtkunstcollectie, vroeg me om hun nieuwste projecten (in het Engels) te beschrijven en lopende projecten te updaten voor hun website. Het doel: business to business communicatie en het bieden van artistieke inspiratie. Hiervoor interviewde ik directeur Albert Deltour en curator Pam Toonen en dook ik in de lichtkunst van Bordeaux tot Tokio.
Bij kunstenaar Ansuya Blom blijft wat er in het binnenste van de ander omgaat een mooi mysterie
NRCWat maakt een mens? Over deze spannende filosofische vraag kun je een leven lang mijmeren. Het houdt kunstenaar Ansuya Blom (1956) al meerdere decennia in haar greep. Zo ook in haar solotentoonstelling ‘... daß Dieser Mensch ...’ in Landhuis Oud Amelisweerd.
Kunstenaar José Maria Capricone (91): ‘Ik vond de kleuren in Nederland maar wat triest’
NRC‘Ik geloof dat je op een bepaalde manier contact kan hebben met overledenen. Want waarom zouden we nu wel zo kunnen praten, en stel dat ik er niet meer ben en ik jou toch iets zou willen doorgeven? Een mens moet op zijn intuïtie kunnen varen, anders overleef je het niet. Kunst maken doe ik ook veel op intuïtie. Je ziet dingen die er niet zijn, maar dan ga je die dingen tekenen.’
Interviews voor DEN
DENIn opdracht van DEN, het kennisinstituut van digitale transformatie voor cultuur, interviewde ik hun medewerkers voor een reeks artikelen. Of het nu gaat over cultuur of werk: interviews zijn een perfecte manier om de beweegredenen van de mens te doorgronden.
Elke toekomstvraag begint bij kansengelijkheid
Kenniscentrum Cultuuronderwijs RotterdamZo leuk om 'Let's explore’ bij te wonen, het congres van Kenniscentrum Cultuuronderwijs Rotterdam! Deelnemers verzonnen knotsgekke verhalen tijdens mijn sciencefiction schrijfworkshop met ChatGPT. Tijdens het panel bespraken Maame Hammond, Liesbeth Levy en ik onder leiding van Nadia Moussaid hoe cultuuronderwijs kan bijdragen aan kansengelijkheid. Cultuur is iets waarmee je niet vanzelfsprekend mee in aanraking komt. Juist in het onderwijs ligt een kans om de horizon van kinderen te verbreden.
DigitALLks x AI - Tolhuistuin
Cultuurloket DigitALLOp donderdag 27 juni organiseer ik vanuit DigitALL een talk in de Tolhuistuin, over de (on)mogelijkheden van AI voor de cultuursector. Met sprekers van Innovation:Lab Theater Utrecht, auteursrechtenorganisatie Pictoright, kennisinstituut DEN en design- en innovatiebureau In10.
Kunstenaar Pris Roos: ‘Ik wil me niet laten beperken door wat de lijst me gaat vertellen’
NRCKunstenaar Pris Roos bouwde TENT om tot een huiselijke toko-sfeer. Ze portretteert erin vrouwen, queers en non-binaire personen. ‘Het is een reflectie op de huidige generatie, maar ook op mijzelf.’
Sciencefiction schrijfworkshop met ChatGPT
Waag x MuseumnachtWaarom schrijven we? Welke gevolgen heeft AI op het maken van content? Tijdens Museumnacht gaf ik een sciencefiction schrijfworkshop bij Waag. Deelnemers werkten met ChatGPT aan drie scènes, en na afloop reflecteerden we er samen op.
In het afrofuturisme van AiRich komen zwart verleden en toekomst samen
NRCAiRich bouwt al tien jaar aan een multidisciplinair universum, waarin ze bodypainting, styling, afrofuturistische mode en collagetechnieken combineert en remixt. In het Stedelijk Museum Schiedam is haar eerste solotentoonstelling te zien.
Lilian Stolk: ‘Er is zoveel moois aan het internet‘
Cultuurloket DigitALL'Natuurlijk is er genoeg om ons zorgen over te maken, maar er is ook zoveel moois aan het internet. Een reden waarom wij allemaal zoveel online zijn, is juist door de menselijke kant ervan.’ In gesprek met mede-oprichter en directeur Lilian Stolk van The Hmm (platform voor internetcultuur) over digitale duurzaamheid, online subculturen en memes.
Opstandig priemende tepels
Lilith MagazineWeinig lichaamsdelen zijn zo geliefd en tegelijkertijd omstreden als de vrouwelijke borst. Darker, Lighter, Puffy, Flat in de Kunsthalle (Wenen) toont dat borsten ook humoristisch, kritisch en unapologetic mogen zijn. Niet langer bezien vanuit de male gaze, maar door de ogen van vrouwelijke en queer kunstenaars zelf.
De 20 beste exposities van 2023 volgens NRC
NRCIk ben gek op eindejaarslijstjes. Check de 20 beste tentoonstellingen van 2023 volgens NRC! Met als hekkensluiter (want alfabetische volgorde) mijn favoriet: Martin Wong in het Stedelijk Museum Amsterdam. Ook kun je lezen bij welke expo ik ben weggelopen.
Even voorstellen als manager communicatie en kennisdeling
Cultuurloket DigitALLOver mijn werk bij Cultuurloket DigitALL: ‘Spannend wordt het pas wanneer culturele instellingen en producenten verder denken dan de ontwikkeling van een digitale toepassing. Wat voor verhaal wil je vertellen met dat digitaal ontsloten archief, waarom is dat nu urgent en hoe maak je het relevant voor mensen anno nu?'
Wie is de ware schepper als kunstenaar en computer samenwerken?
NRCDe potentie en uitdagingen rondom het vervagende onderscheid tussen mens en technologie zijn relevanter dan ooit. Kunstenaars experimenteren er al mee sinds de opkomst van de computer, en de expo REBOOT in het Nieuwe Instituut licht die periode van 1960-2000 mooi uit.
De unieke beeldtaal van kunstenaar Martin Wong
NRC‘Malicious Mischief’ toont het duizelingwekkende universum van de Chinees-Amerikaanse kunstenaar in het Stedelijk Museum Amsterdam. Gebarentaal, Chinatowns, Indiase mystiek, gevangenissen en homoseksualiteit komen in zijn oeuvre samen.
Past Lives: Fluïde culturele identiteit onder spanning
Lilith MagazineDe afgelopen weken las ik veel van Oost-Aziatische schrijvers. Hun personages waren bijna allemaal ook Aziatisch. Op een dag werd ik wakker uit een droom, waarin alle mensen een Oost-Aziatisch uiterlijk hadden. Hierdoor besefte ik met een lichte schok dat de mensen in mijn dromen gewoonlijk wit zijn. Werkt representatie door in onze dromen? Een reflectie op de film Past Lives (2023).
‘Vrouwen aan het front’ laat je anders kijken naar de verschrikkingen van oorlog
NRCHet kan iets voyeuristisch en ongemakkelijks hebben om naar de pijn van anderen te kijken. Toch is dat waar oorlogsfotografie toe uitnodigt: het maakt je als kijker tot deelgenoot van schokkende oorlogssituaties. Hoe moet je je daartoe verhouden? En tonen vrouwen oorlog vanuit een ander perspectief dan mannen?
Zelfliefde in The Age of Pleasure
Lilith MagazineMuziekvideo’s zijn wat mij betreft nog altijd een onderschatte kunstvorm. Met een goede video komen de mooiste kunstvormen samen: muziek, film, poëzie, storytelling, dans, en en passant is er ook ruimte voor systeemkritiek. Zoals ook in de video’s van Janelle Monáe.
Kan een auto onschadelijk zijn? Deze kunstenaar probeert er een te bouwen
NRCDe gezinsauto is misschien wel hét symbool van het geslaagde burgerleven. Ook kunstenaar Thomas Thwaites (Londen, 1980) heeft kinderen en een auto. Tijdens het omdoen van de riem van een kind bekroop hem echter de gedachte die elke automobilist wel eens moet hebben gehad: autorijden is levensgevaarlijk. Nu probeert hij een onschadelijke auto te maken.
DigitALLks x Immersive
Cultuurloket DigitALLVoor Cultuurloket DigitALL organiseerde en modereerde ik DigitALLks x Immersive. Bezoekers kregen een showcase van diverse VR-experiences bij WeMakeVR op de studio, gevolgd door een keynote van Avinash Changa (WeMakeVR). Bekijk de learnings, aftermovie en vijf best practices van Immersive projecten.
Als engelen door de storm voortgestuwd - kunstenaars over reizen vroeger en nu
NRCVoor wie niet op vakantie gaat, is er in Utrecht een expositie over reizen, van 17de-eeuwse schilders tot jonge activistische kunstenaars. Niet elke reis is vrijwillig, soms wordt die gemaakt als gevolg van een politiek conflict, migratie en klimaatzorgen. Wie vertrekt er vrijwillig en wie heeft een thuis om naar terug te keren?
Podcast: Iedereen mee naar Planet B
Waag FuturelabPlanet B is de podcast van Waag over nieuwe technologie, onderzoek en de actualiteit. Als initiator en podcasthost reisde ik elke aflevering naar de gedroomde alternatieve planeet van gasten als Marleen Stikker, Naomi Appelman en Oumaima Hajri. Die verbeelding hebben we nodig voor alternatieven voor het hier en nu, op planeet aarde.
Someone is getting rich
Lilith MagazineNa een bezoek aan de expo ‘Someone is getting rich’ in het Tropenmuseum dacht ik (met hulp van denkers Byung-Chul Han en Tricia Hirsey) na over zelfuitbuiting, neoliberalisme en rust als vorm van verzet.
In de wonderkamers van de Kunst-hal is westerse cultuur een curiositeit
NRCIn het diverse Rotterdam heeft een op de acht inwoners een tot slaaf gemaakte Afrikaanse voorouder. Logisch dat de Kunsthal in samenwerking met Museum Boijmans van Beuningen nu een tentoonstelling wijdt aan het lokale koloniale verleden.
Doe het toch maar
Lilith MagazineMijn eerste column over 'all things cultuur’ voor journalistiek feministisch platform Lilith Magazine. Met dit keer: mijn dochter is geen Chinees en ik wel, kleur bekennen of juist niet, en hoe literatuur kan bijdragen aan een inclusiever collectief geheugen.
In blauwe glittertop kijkt deze Amazone-bewoner de wereld onaantastbaar aan
NRCDe Amerikaanse Daniel Jack Lyons geeft met foto’s de queer-gemeenschap in de Amazone een gezicht. Dat doet hij knap, op een enkel al te nadrukkelijk symbool na.
Hoe om te gaan met AI?
Waag FuturelabWat doe je als AI-platforms en hun gebruikers ervandoor gaan met jouw werk? AI-kunstplatforms als DALL-E en Midjourney roepen veel vragen op rondom authenticiteit en auteursrecht. Ik sprak met Luna Schumacher, jurist bij Pictoright. Inclusief twee tips voor beeldmakers.
Het leven als schaakspel
Filosofie MagazineWat voor soort denken vereist schaken? En wat kun je ervan leren over het leven? Over de overeenkomsten tussen schaken en filosofie aan de hand van The Queen’s Gambit, een schaakboek en interviews met twee schaakgrootmeesters en een hoogleraar filosofie.
Nani Jansen Reventlow: ‘Bepaalde talen en wereld-beelden zijn disproportioneel oververtegen-woordigd’
WaagEen interview met mensenrechtenadvocaat Nani Jansen Reventlow over de rol die media en desinformatie spelen bij de oorlog in Oekraïne. ‘Ik was vooral geïrriteerd over de berichtgeving die rondom de vluchtelingenstroom op gang is gekomen. En over het gebrek daaraan wanneer het ging over racisme aan de grenzen van Oekraïne.’
Claude Cahun, een non-binaire kunstenaar avant la lettre
Lilith MagazineDe expositie ‘Onder de huid - Claude Cahun’ in het Cobra Museum neemt je mee met twee geliefden, van wie het verhaal leest als een spannend boek.
Onkruidenier: Leren van de allerkleinste extremofielen
Waag FuturelabWat wil een landschap worden? Een interview met kunstenaarscollectief de Onkruidenier. Over zout-inclusief denken en wat we kunnen leren van micro-organismen die overleven onder de meest extreme omstandigheden.
Videocast: How crypto will save the planet
Brainwash FestivalCan crypto save the planet? During Brainwash Festival, I moderated a talk with Kevin Owocki, founder of gitcoin (a platform for open-source software development), and Elisa Achterberg, co-founder of the Circular Finance Lab. Rewatch it on Youtube.
Noisediva: Art and music as remedy against sonic trauma
Waag FuturelabA chat with multidisciplinary artist Yara Said a.k.a. Noisediva on jet fighters, experimental noise music and the translation of art for a Western context.
Aziatische Nederlanders over antiracisme
Lilith MagazineDe Stop Asian Hate beweging heeft in Nederland een vlucht genomen. Waar streden de Aziatisch-Nederlandse activisten van het eerste uur voor, en hoe kijken ze naar de huidige generatie activisten?
Een loopje nemen met de dood
Bij Nader InzienEen boekrecensie a.k.a. stervensfantasie voor filosofie-platform Bij Nader Inzien, aan de hand van het boek 'De toekomst van het sterven' (2022) door Marli Huijer.
Ken je plek: Amsterdam Museum
Lilith MagazineSteeds meer mensen zijn het erover eens dat de kunst en culturele instellingen inclusiever moeten. Maar hoe creëer je die verandering? Zet de nieuwe tweejaarlijkse kunstmanifestatie Refresh Amsterdam een stap in de goede richting? Ik nam voor Lilith een kijkje in het Amsterdam Museum.
Meer dan babi pangang
Meer dan babi pangangMeer Dan Babi Pangang (platform voor en door de Chinees-Indische gemeenschap in Nederland) interviewde mij over mijn peranakan-chinese achtergrond, racisme en bamisoep.